Faaliyihii wuxuu usoo noqday ilmo Nizaar نزار\, wuxuuna Rabiicahربيعة\ ku yiri:
“Sideebaad hilibka ku ogaatay?”
Rabiicahربيعة\ wuxuu yiri:
“Hilibka eygu baruurtiisa waa ka korreeyaa, taasoo ka duwan hilibka ri’da oo ay baruurteedu hilibkeeda ka korreyso.”
Faaliyihii wuxuu Mudarمضر\ ku yiri:
“Sideebaad khamrada ku ogaatay?”
Mudarna نزار\ wuxuu yiri:
“Geedka canabku hadduu qabri dushiisa ka baxo khamradiisu waa ka khafiifsan tahay kuwa kale, oo siday khamrada kale qofka u saameyso tani uma saameyso.”
Markaasuu faaliyihii, intuu si fiican u fariistay, ayuu wuxuu ku yiri:
“Dantaad iigu timaaaddeen ii sheega.”
Markaasey dardaaranka aabohood Nizaar bin Macaddنزار بن معد\ uga warrameen. Markuu maqlay arrinkooda ayuu faaliyihii wuxuu yiri:
“Maalka intiisa khaymadda guduudan la midka ah waxaa leh Mudarمضر\. Ninka khaymadda madow la siiyay wuxuu leeyahay inta madow oo maalka ka mid ah. Lacagta iyo dhulkana waxaa iska leh Anmaarأنمار\.”
Markaasey ilmo Nizaarنزار\ ka gaddoomeen oo ay Makkahمكة\ usoo noqdeen, maalkiina ay u qaybsadeen sidatan: Mudarمضر wuxuu qaatay lacagtii Diinaarka ahayd oo dahabka guduudan ka samaysnayd iyo geela, markaasaa qabiilka Mudarمضر ka farcamay waxaa loo bixiyay Mudar Al Xamraa’مضر الحمراء\, oo ah Mudarمضر tii guduudnayd.
Rabiicahربيعة\ wuxuu qaatay faraskii iyo inta la midka ahayd, markaasaa qabiilka ka farcamay loo bixiyay Rabiicah Al Farasربيعة الفرس\.
Anmaarأنمار\ wuxuu qaatay arigii, markaasaa qabiilka ka farcamay waxaa loo bixiyay Anmaar Al Shaataأنمار الشاة\, oo ah Anmaarأنمار\ riyoole.
Iyaadإياد\ wuxuu qaatay ariga midabkiisu cad yahay baro madowna leh iyo fardaha midabkoodu caddaanka iyo madawga isku jira yahay, markaasaa qabiilka ka farcamay waxaa loo bixiyay Iyaad Al Barqaa’aإياد البرقاء\ oo ah Iyaadإياد\ caddaan iyo madow isku jira.
Afartaas nin oo ilmo Nizaarنزار\ ah, mid walba markiisuu maamulka Kacbada iyo Makkah مكة\ gacanta ku dhigay. Waxaa ugu horreeyey Iyaad bin Nizaarإياد بن نزار\ .
Anmaarأنمار\ dabadiisna waxaa qabtay Mudarمضر\
Anmaarأنمار\ dabadiisna waxaa qabtay Mudarمضر\ oo ilaa maanta furaha Kacbada haya, hayn doonana ilaa maalinta qiyaame, oo wuxuu Nabi Muxammad Sallaa Allaahu Calayhi Wa Calaa Aalihi Wa Sallam furaha Kacbad gacanta u geliyay Cutmaan bin Dhalxahعثمان بن طلحة\ oo u dhashay qabiilka Cabdu Al Ddaar bin Qusayy bin Kilaabعبد الدار بن قصي بن كلاب\ oo Qurayshقريش\ ka mid ah, una sheegay inuusan ka qaadayn axad aan daalin ahayn:
“خُذُوهَا يَا بَنِى أَبِى طَلْحَةَ تَالِدَةً خَالِدَةً لا يَنْزِعُهَا إلاّ ظَالِمٌ، يَا عُثْمَانُ إنّ اللّهَ اسْتَأْمَنَكُمْ عَلَى بَيْتِهِ، فَكُلُوا بِالْمَعْرُوفِ”.
Xadiithkana waxaa wariyay Al Waaqidiiالواقدي\ iyo ghayrkiisba, kuna wariyay kitaabkiisa “Kitaabu Al Maghaaziiكتاب المغازي\.”
Waxaa isaguna qabtay Mudarمضر\, oo waxaa xilkaas xoog iyo dagaal ku qabsaday Qusayy قصي\ awoowaha afaraad ee Nabi Muxammad Sallaa Allaahu Calayhi Wa Calaa Aalihi Wa Sallam, oo ilaa maanta furaha Kacbada haya, o waxaa haya nin Al Shaybiyyiinaالشيبيين\ ka tirsan oo u dhashay qabiilka Quraysheedقريش\ ee Banii Cabda Al Ddaarعبد الدار بن قصي\, kuna abtirsada ninkuu Nabi Muxammad Sallaa Allaahu Calayhi Wa Calaa Aalihi Wa Sallam furaha siiyay oo gacanta u geliyay ninka hore u hayn jiray, una celiyay kaddib markay kasoo degatay Aayadda sideed iyo dontonaad ee Suuratu Al Nisaa’iسورة النساء\, lagamana qaadi karo siduu Nabi Muxammad Sallaa Allaahu Calayhi Wa Calaa Aalihi Wa Sallam u yiri, oo kama qaadanayo nin aan daallin ahayn, siduu u yiri.
Culummada sucuudiga zamankaan qaarkood waxay leeyihiin inuu Xadiithkaas tag daran yahay, aadna moodid inay u gogol xaaranayaan una marmarsiyoonayaan inay furaha Kacbada ninkaas ka fara maroorsadaan, siday Ashraafta ubadka Nabi Muxammad Sallaa Allaahu Calayhi Wa Calaa Aalihi Wa Sallam xukunka Makkah Al Mukarramahمكة المكرمة\ iyo Al Madiinah Al Munawwarahالمدينة المنورة\ uga fara maroorsadeen oo kale.
Rabiicah bin Nizaar ربيعة بن نزار\
Waxaan xilaka talada Makkahمكة\ aan tan iyo qarnigii labaatanaad qaban Rabiicah bin Nizaar ربيعة بن نزار\ “Rabiicah Al Farasربيعة الفرس\.” Waxaa Rabiicah ربيعة ku abtirsada boqorka sucuudiga oo qabiilkiisa la yiraahdo Canzah bin Waa’ilعنزة بن وائل\ oo Rabiicahربيعة\ gala, ayaga iyo boqorka Kuwaytكويت\ iyo boqorka Baxrayunبحرين\ oo waa isku wada qabiil.
XIGASHO: laashin.com
QORE: Dr. Xasanwali Sheekh Xuseen Cismaan
Waan soo dhaweynaynaa sheekooyinkiina iyo qoraaladiina ku soo dira akhri100@gmail.com, ama alishka5@gmail.com ama website ka https://www.akhri.so/
Leave a Reply